Όταν οι άνθρωποι ακούν για την Εκκλησία του Ιησού Χριστού των Αγίων των Τελευταίων Ημερών, το πρώτο που σκέφτονται είναι ιεραποστόλους να συνομιλούν με περαστικούς, φορώντας καρτέλες με τα ονόματά τους. Κατ’ επανάληψη, τα ευρωπαϊκά μέσα ενημέρωσης έχουν διερευνήσει την παρουσία των μελών της Εκκλησίας στο Διαδίκτυο. Μια έρευνα ανάμεσα σε δώδεκα νέους Αγίους των Τελευταίων Ημερών από όλη την Ευρώπη παρέχει πληροφορίες από πρώτο χέρι για το πώς χρησιμοποιούν τις κοινωνικές πλατφόρμες –και συγκεκριμένα το Instagram– και τι τους κάνει να ξεχωρίζουν.
Όπως και στη ζωή εκτός Διαδικτύου, οι περισσότεροι νέοι Άγιοι των Τελευταίων Ημερών στοχεύουν να αποτελούν παραδείγματα καλοσύνης, επικοινωνίας και θετικότητας στο Διαδίκτυο. Οι αναρτήσεις τους είναι σαν και των άλλων –προβάλλουν καθημερινές στιγμές– αλλά υπάρχει μια αξιοσημείωτη διαφορά στον τρόπο που χρησιμοποιούν και βλέπουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Αυτή η διαφορά πηγάζει από τη βαθιά ριζωμένη πίστη τους στον Ιησού Χριστό.
Αναγνωρίζουν τα πολλά πλεονεκτήματα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, μαζί με τα μειονεκτήματά τους. Ακόμη και όταν χρησιμοποιούν αυτές τις πλατφόρμες, στοχεύουν να είναι «μέσα στον κόσμο αλλά του κόσμου» προσπαθώντας να ακολουθήσουν το παράδειγμα του Χριστού και να διααδώσουν καλοσύνη.
Πώς να εντοπίσετε έναν Άγιο των Τελευταίων Ημερών στο Instagram
Οι περισσότεροι Άγιοι των Τελευταίων Ημερών που συμμετείχαν στην έρευνα λένε ότι χρησιμοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης όπως όλοι οι άλλοι. Συνδέονται με φίλους μέσω άμεσων μηνυμάτων, απολαμβάνουν την ψυχαγωγία των σύντομων βίντεο, τα χρησιμοποιούν ως διέξοδο από το καθημερινό άγχος και ενημερώνονται για τη ζωή των άλλων.
Εκτός από μια πιθανή νύξη για τη θρησκευτική τους ένταξη –όπως ένας σύνδεσμος σε μια σελίδα του Ευαγγελίου, μια αγαπημένη γραφή ή ένα εμψυχωτικό απόσπασμα– παρουσιάζονται όπως όλοι οι άλλοι.
Πώς μοιάζει το προφίλ ενός Αγίου των Τελευταίων Ημερών;
Με βάση τις απαντήσεις των νέων που ερωτήθηκαν, δείτε τι μπορεί να βρείτε στο προφίλ ενός Αγίου των Τελευταίων Ημερών:
Συχνά μέσω ιστοριών και αναρτήσεων, κοινοποιούν αναρτήσεις για τον τρόπο ζωής τους, από καθημερινές στιγμές μέχρι την περιστασιακή “photo dump”, για να ενημερώσουν τους φίλους τους και να διατηρήσουν ένα προσωπικό ημερολόγιο. Τα χόμπι και το περιεχόμενο που σχετίζεται με την καριέρα τους είναι συνηθισμένα, όπως τρέξιμο στη φύση, παρουσίαση εμπορικών προϊόντων, αποσπάσματα τραγουδιών, ταξιδιωτικές περιπέτειες, μητρότητα, διαχείριση μιας επιχείρησης ή προώθηση μιας μάρκας, μαγείρεμα και ανταλλαγή πολιτιστικών γνώσεων.
Άλλο επαναλαμβανόμενο θέμα είναι το θρησκευτικό περιεχόμενο. Μερικοί Άγιοι των Τελευταίων Ημερών αναφέρουν τη διδασκαλία και τα πιστεύω του Ευαγγελίου ή απλώς στοχεύουν να εμψυχώσουν άλλους με θετικά μηνύματα. Ενώ κάποιοι αναφέρουν σπάνια την Εκκλησία του Ιησού Χριστού των Αγίων των Τελευταίων Ημερών, άλλοι την καθιστούν κεντρικό στοιχείο της παρουσίας τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Η Έστερ, μια νεαρή Αγία των Τελευταίων Ημερών που ζει στην Ισπανία, δήλωσε: «Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης θα πρέπει να είναι τρόπος για να γεμίζουμε το σώμα μας με φως, [και] τρόπος για να μεταδίδουμε το φως». Σε σχέση με αυτό ανέφερε μια περικοπή από τις γραφές (Νεφί Γ΄ 13:22).
Πώς η θρησκεία διαμορφώνει την άποψή τους για τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης
Οι Άγιοι των Τελευταίων Ημερών πιστεύουν ότι κάθε άνθρωπος έχει την ικανότητα να διακρίνει την αλήθεια από την ψευδολογία. Σε έναν κόσμο όπου συνεχίζουν να συγχέονται η πραγματικότητα με την τεχνητή νοημοσύνη, και μόνο ο όγκος της διαθέσιμης πληροφορίας μπορεί να είναι συντριπτικός. Παρά ταύτα, αυτοί οι νέοι Άγιοι των Τελευταίων Ημερών αισθάνονται ότι έχουν τον τρόπο για να διακρίνουν το καλό από το κακό, ενεργώς αναζητούν μέσα ενημέρωσης που τους ανεβάζουν την ψυχολογία, ενώ παράλληλα αποφεύγουν κάθε περιεχόμενο που έρχεται σε σύγκρουση με τις αξίες τους.
Η Έστερ εξήγησε περαιτέρω: «Αυτό (το Ευαγγέλιο) επηρεάζει ό,τι κάνω. Πρέπει να επιλέγω να βλέπω πράγματα που με βοηθούν να έχω το Πνεύμα».
Ο Όλιβερ, ένας νέος ενήλικος από την Αυστρία, ανέφερε ομοίως ότι έχει επίγνωση του περιεχομένου που «δεν είναι φυσιολογικό» γι’ αυτόν, παρ’ όλο που μπορεί να είναι για άλλους. Περιέγραψε πώς τα ακατάλληλα ή χιουμοριστικά μέσα μπορούν να αποσπάσουν την προσοχή μας από πιο σημαντικές πτυχές της ζωής και τόνισε την ανάγκη να παραμείνουμε ενήμεροι.
Αναφερόμενη στον Πρόεδρο Ντάλλιν Χ. Όουκς της Πρώτης Προεδρίας, η Σάμπυ Μοντόγια ντε Άνγκους έγραψε στο άρθρο της Σας αποσπούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης από αυτά που έχουν τη μεγαλύτερη σημασία;: ««Βεβαίως είναι καλό να βλέπουμε ψυχωφελή διασκέδαση ή να αποκτούμε ενδιαφέρουσα πληροφόρηση. Όμως τα περισσότερα αυτού του είδους δεν αξίζουν το μέρος από τη ζωή μας που δίνουμε για να τα αποκτήσουμε. Κάποια πράγματα είναι καλύτερα και άλλα πολύ καλά».
Η Χάνεια, μια Ελβετίδα influencer, εξέφρασε παρόμοιες ανησυχίες σχετικά με τη σπατάλη χρόνου στο Διαδίκτυο και τόνισε ότι έχει σημασία να προσέχετε ποιος σας επηρεάζει. Πιστεύει ότι τα μέσα που χρησιμοποιείτε τακτικά μπορούν να έχουν μόνιμο αντίκτυπο.
Η σύγκριση είναι ένα σημαντικό ζήτημα που συνδέεται με τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Σχεδόν όλοι όσοι συμμετείχαν στην έρευνα εξέφρασαν ανησυχίες σχετικά με αυτό το πρόβλημα. Ωστόσο, αναγνώρισαν επίσης τα θετικά των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, τα οποία, για πολλούς, υπερτερούν των αρνητικών.
Πολλοί νέοι Άγιοι των Τελευταίων Ημερών βλέπουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ως ένα μονοπάτι –και μάλιστα ως ευθύνη– για να μεταδώσουν καλοσύνη. Προσπαθούν να είναι αυθεντικοί στο Διαδίκτυο, να δημιουργούν πραγματικές σχέσεις και να μεταδίδουν θετικότητα. Αυτό συχνά σημαίνει ότι χρησιμοποιούν λιγότερα φίλτρα, κοινοποιούν εμψυχωτικό περιεχόμενο, παραμένουν συνδεδεμένοι με αγαπημένα πρόσωπα και σκέπτονται καλά τι αναρτούν.
Μια μελέτη του 2024 που δημοσιεύθηκε από το PubMed Central της Εθνικής Βιβλιοθήκης Ιατρικής1 διεξήγαγε έρευνα ανάμεσα σε νέους ενηλίκους στην Ιταλία σχετικά με τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Η μελέτη κατέληξε στο εξής συμπέρασμα: «Η αλληλεπίδραση των αξιών των νέων με τις αξίες που μεταδίδουν τα μέσα είναι πράγματι ένα σύνθετο και διαρκώς εξελισσόμενο θέμα […] Αντί να εστιάζουν στην αυτοπροβολή ή στην τελειοποιημένη και άψογη αυτοπαρουσίαση, οι νέοι επιλέγουν ή ισχυρίζονται ότι εκτιμούν την αυθεντικότητα, τη γνησιότητα περισσότερο από τις ψευδείς εικόνες […] Από αυτή την άποψη, η κριτική ανάγνωση των μέσων μπορεί να συμβάλει στην ανάπτυξη της ικανότητας να αξιολογεί κάποιος το περιεχόμενο τους με βάση τις προσωπικές του αξίες ή να χρησιμοποιεί τα μέσα με συνειδητό και υπεύθυνο τρόπο για αυτοπαρουσίαση ή δημιουργία περιεχομένου» (Tirocchi, 2024).
Αυτήν την αίσθηση έχουν και οι νέοι Άγιοι των Τελευταίων Ημερών που συμμετείχαν στην έρευνα. Ενώ υπάρχουν τόσο θετικά όσο και αρνητικά στοιχεία στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, οι νέοι δίνουν προτεραιότητα στην ευαισθητοποίηση και στην γνώση της χρήσης των μέσων, ώστε να περιηγούνται σε αυτές τις πλατφόρμες προσεκτικά.
WWJD στο Instagram;
Το W.W.J.D. (Τι θα έκανε ο Ιησούς;) είναι μια φράση που χρησιμοποιείται συχνά μεταξύ των Αγίων των Τελευταίων Ημερών και εστιάζει στο παράδειγμα του Χριστού2. Οι συμμετέχοντες στην έρευνα ερωτήθηκαν: Εάν οι Άγιοι των Τελευταίων Ημερών προσπαθούν να μοιάσουν στον Ιησού, τι πιστεύετε ότι Εκείνος θα έκανε στο Instagram;
«Θα επικεντρωνόταν στον Ένα» είπαν, εννοώντας ότι θα προσέγγιζε τα άτομα προσωπικά, θα έκανε ουσιαστικές σχέσεις και θα διέδιδε το Ευαγγέλιο με ειλικρίνεια.
«Θα έδειχνε αγάπη και θα σκόρπιζε φως στον κόσμο». Φαντάσθηκαν ότι το προφίλ Του θα ήταν εμψυχωτικό, εμπνευσμένο, τρυφερό, χαρούμενο, θετικό, ανοικτό σε όλους, διασκεδαστικό και καινοτόμο.
«Θα έλεγε την αλήθεια Του». Αυτό δεν σημαίνει ότι θα απέφευγε τις αντιπαραθέσεις, αλλά ότι θα ήταν ειλικρινής και αυθεντικός. Ο Ιησούς θα ζούσε και θα διέδιδε το Ευαγγέλιο ανοικτά, διαλύοντας τη σύγχυση και χρησιμοποιώντας τις γραφές και τις διδασκαλίες για να διαδώσει το μήνυμά Του.
Μπορείτε λοιπόν να εντοπίσετε έναν ενεργό Άγιο των Τελευταίων Ημερών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης;
Ίσως ναι, ίσως όχι. Τα προφίλ τους μπορεί να μοιάζουν με των άλλων, αλλά η επιρροή τους είναι εμφανής στον τρόπο με τον οποίο εμψυχώνουν, συνδέουν και εμπνέουν. Σε έναν ψηφιακό κόσμο που υπερχειλίζει από πληροφορία, ίσως αυτό είναι το είδος της παρουσίας που αξίζει να προσέξετε.
Η Ιζαμπέλ Ντέιβις, συγγραφέας αυτού του άρθρου, ανήκει στη γενιά Z και είναι φοιτήτρια δημοσίων σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Μπρίγκαμ Γιανγκ στις Ηνωμένες Πολιτείες.
1 Tirocchi, Simona. «Γενιά Z, αξίες και μέσα: από τους influencers στο BeReal, μεταξύ ορατότητας και αυθεντικότητας». Frontiers in sociology, τόμος 8, 1304093. 10 Ιαν 2024, doi:10.3389/fsoc.2023.1304093
pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10809394/#abstract1
2 Οι συντάκτες του “The Religions Book”, το οποίο εκδόθηκε για πρώτη φορά στη Μεγάλη Βρετανία το 2013 από την Dorling Kindersley Limited, επέλεξαν το «Αναρωτηθείτε: “Τι θα έκανε ο Ιησούς;” – Ακολουθώντας το παράδειγμα του Χριστού» ως τίτλο για το κεφάλαιο σχετικά με την Εκκλησία του Ιησού Χριστού των Αγίων των Τελευταίων Ημερών.